Archief

3. Sedert het oprichten van de Rijksscholen-Staatsscholen, is er een algemene concurrentie ontstaan. Vooral het feit dat deze scholen heel wat méér subsidies krijgen dan de vrije katholieke scholen, geeft hen de mogelijkheid veel geld te investeren in busvervoer, kinderopvang, e.a. Iedere morgen en avond doorkruisen enkele bussen van het Gemeenschapsonderwijs ons dorp. Soms voeren zij ook een agressieve campagne om kinderen te ronselen. Een aantal kinderen trekt dus heden ten dage ook naar die scholen...

4. Op 6 juli 1970 is er de wet op het Buitengewoon Onderwijs gekomen. Het ontstaan van het Buitengewoon Onderwijs heeft ervoor gezorgd dat er ook aangepast onderwijs is voor kinderen die in het gewoon onderwijs helemaal niet mee kunnen. Vroeger zaten al deze kinderen op de plaatselijke lagere school.

Hieronder vindt U nog 2 foto's van vroeger, waarop het groot leerlingenaantal ook heel duidelijk zichtbaar is.

Wist U dat de kinderen vroeger heel dikwijls afwezig waren?

Een aantal redenen :

- sommige kinderen kwamen niet al te graag naar school

- sommige ouders waren niet gemotiveerd om hun kinderen naar school te sturen

- sommige kinderen moesten thuis blijven om te helpen werken

- sommige kinderen moesten thuis blijven om te zorgen voor zieke gezinsleden

- sommige kinderen moesten mee op den leur

- ...

De oorspronkelijke bewoners waren arme boskanters, leurders, kleine boeren. Er was dus hard werk op het veld of thuis en heel wat armoede waarbij kinderhulp meer dan gewenst was.

Sedert de wet op de leerplicht in 1914 werden de afwezigheden heel stipt aangetekend op de klasregisters.

Hieronder vindt u een bloemlezing van redenen van afwezigheden die vermeld waren in oude klasregisters. Deze komen uit registers van de jaren '20. (5)

Wie het handschrift van de leerkrachten goed kan lezen, bemerkt volgende redenen:

Ook afwezigheidsbriefjes geven heel duidelijk die redenen van afwezigheid aan.

Op het einde van het schooljaar werden alle afwezigheden samengeteld en gegroepeerd per reden : bv. ziekte, armoede, rondzwerven, ..

Hieronder vindt U een overzicht uit een klasregister uit het oude archief, schooljaar 1929-1930. (5)

Heel belangrijk in de jaren '50 was de hommelpluk in de streek van Poperinge. Vele gezinnen (vooral moeders) trokken in september naar de streek van Poperinge. Ook vele kinderen gingen mee.

Hieronder vindt U een klaslijst van september 1958, met daarnaast het aantal halve dagen (voormiddagen en/of namiddagen) dat betrokken kinderen afwezig waren omwille van de hommelpluk.

Eventjes 15 van de 35 leerlingen bleven verschillende dagen, zelfs weken afwezig.

Reeds van oudsher deden de leerkrachten verwoede inspanningen om die afwezigheden te beperken. Niet alleen de leerplicht is hiervoor een reden.

Leerkrachten weten ook dat afwezige kinderen heel wat missen in hun ontwikkeling. Leerpsychologen moet je hiervan niet meer overtuigen.

Reeds 50 jaar geleden werden de ouders vrij vlug door de broeders gevraagd naar de reden van afwezigheid. Hieronder vindt U zo'n briefje van broeder Sérafien uit 1943. (5)

Wist U dat de broeders Xaverianen echte voetbalfanaten waren?

Inderdaad, voetbalclub Woudsport is zelfs gesticht door de broeders Xaverianen onder leiding van Frère Grégoire. Bij deze frère was het op school alle dagen voetbal...

Op het graf van deze broeder, in Zedelgem, staat een herdenkplaat ‘Aan onze stichter ’ vanwege de K.W.S. Houthulst. Oud-leerlingen van de frères zijn heden ten dage nog steeds vurig supporter van Cercle Br...

Zelfs in het bekend tijdschrift van de Broeders Xaverianen 'Concordia', verscheen regelmatig voetbalnieuws uit Houthulst.

In het nummer 5 van juni 1961 lezen we volgend verslag:

"WOUDSPORT: De laatste voetbalwedstrijden werden futloos gespeeld en ... verloren. Het werd zo erg, dat onze mannen, toen ze dan toch eens speelden om te winnen, door de gewoonte van te verliezen, met de beste wil ter wereld niet winnen konden. Ondertussen heerst heel wat drukte rond de onderhandelingen. Alles moet nochtans geheim blijven, maar geheimen worden in Houthulst even snel publiek. Het is daarom overbodig de nieuwe aankopen bekend te maken daar iedereen te Houthulst, tot de kleinste kleuter toe, ze reeds kent ... niettegenstaande het geheim." (3)

Wist u dat ... aanwervingscontracten van leke-leerkrachten vroeger nog met de hand geschreven waren?

Hieronder vindt U zo'n contract uit 1952. (5)

Hebt U ook goed gelezen onder Art.2.punt 3, dat vrouwelijke leerkrachten in geval van huwelijk ontslag moesten nemen. Ongelooflijk, maar waar. Ondanks de studies, ondanks het geldend diploma, mochten vrouwelijke leerkrachten niet langer les geven als ze huwden.

Hun levensdroom, waarvoor ze zelfs gestudeerd hadden, mochten ze niet meer verderzetten.

Voor die vrouwelijke leerkrachten moet dit een hartverscheurende, discriminerende keuze geweest zijn.

Ook in onze meisjesschool moesten een aantal vrouwelijke leke-leerkrachten uit dienst treden.

Wel konden zij een aanvraag indienen om toch tot het einde van het schooljaar in dienst te mogen blijven. Hieronder vindt U zo'n goedgekeurde aanvraag. (5)

Op het gebied van vrouwendiscriminatie is de Kerk toch gelukkig aan het evolueren.

Enkele jaren terug was het thema van Broederlijk Delen "Vrouwen Troef" - met nadruk op 'Werk voor vrouwen in de derde wereld' !

50 jaar geleden was het eventjes anders.

Wist u dat verschillende broeders en zusters ook op heel wat andere plaatsen onderwijs gegeven hebben?

Zo hadden de broeders Xaverianen nog scholen in Knokke, Heist, Zedelgem, ... Zij waren zelfs wereldwijd verspreid. De zusters Vincentius hadden nog een vestigingsplaats in Overbeke en de zusters van het Onbevlekt Hart van Maria zijn zelfs als missiecongregatie gesticht in 1862.

Sommige broeders en zusters zijn zelfs geruime tijd als missionaris vertrokken.

Frère Julien en Frère Pascal die hier van 1960 tot 1965 les gaven, werkten voordien ook in Zaïre.

Hieronder vindt u uit 1949 de 'Demande d' agréation' (aanstellingsaanvraag) voor Fr. Pascal in het ‘Institut du Sacré-Coeur à Jadotville’ (in het zuiden van Congo). (5)

Wist u dat onze scholen vroeger een aannemingscontract hadden met de gemeente?

Een aanneembare school was een school die subsidie ontving van staat of provincie en aan de voorwaarden voldeed om door de gemeente te worden aangenomen.

Hieronder vindt U zo’n aannemingscontract uit 1925 tussen de meisjesschool en de gemeente Clercken-Houthulst. (5)

In 1949 werd aan het gemeentebestuur gevraagd om de bijwedden van de leerkrachten uit te betalen. Hieronder vindt u het antwoord op dit schrijven. (5)

Wist u dat de klassen er vroeger toch iets anders uitzagen dan vandaag...?

=> Een flits uit de lagere school vroeger...

=> en iets recenter...

=> Een flits uit de kleuterschool vroeger...

=> en iets recenter...

Wist u dat ook het oudercomité (ondertussen omgedoopt tot ouderraad) bijna 50 jaar bestaat?

Vanuit de Inrichtende Macht werden, tijdens het schooljaar 1971-’72, door Frans Claeys enkele mensen aangesproken die aanvaard hebben samen een oudercomité op te richten.

De stichtingsvergadering had plaats ten huize Frans Claeys in aanwezigheid van de hr. Persyn, afgevaardigde van het Nat.Oudercomité.

Volgend comité werd samengesteld:

Germain Vandezande - voorzitter

Marcel Marchand - secretaris

Roos Debaveye - Surmont - penningmeester

Gabriëlle Vandewalle-Vermoortele - lid

Gilbert Blanckaert - lid

Frans Claeys - lid

André Trybou - adviserend lid, directeur (7)

HOOFDDOELSTELLING:

Het oudercomité is een groep van ouders, die per klas verkozen worden en die toetreden op vrijwillige basis

(max. 2 vertegenwoordigers per klas ). De vereniging wil het contact tussen de ouders en de school stimuleren. Mede daarom brengen de vertegenwooordigers ieder jaar een bezoekje aan alle ouders en publiceren zij regelmatig een nieuwsbrief. Het oudercomité biedt eveneens financiële steun aan de school (o.a. zwemvervoer, speelplaatsvernieuwing, de Sint op school,...) en organiseert in samenwerking met de school allerhande festiviteiten (o.a. Sint-Maarten, grootoudersfeest, Valentijn,...)

Op 30 januari 1973 werden de eerste statuten officieel onderschreven. (7)

Bronvermelding

Dit werk is vooral samengesteld met gegevens uit 7 bronnen:

1) "Bijdrage tot de geschiedenis van Houthulst" - X. Lesage, G. Baelde, P. Vanneste...

2) "Historie van het Ontstaan van de parochie en het Klooster van de Heilige Vincentius à Paulo"

3) "Concordia", historisch tijdschrift van de Broeders Xaverianen

4) "De kroniek van Groot-Poperinge" - W. Tillie

5) Het Onderwijsarchief van de Vrije Basisschool Houthulst

6) "Onze school maakt geschiedenis", Schoolfeestbrochure - G.Latré

7) De Archieven van het Oudercomité